In 2013 staat het thema samenwerking centraal in de Algemene Beschouwingen van GroenLinks Barendrecht.
Voorzitter,
Samenwerking is het woord dat in het afgelopen jaar veel is langsgekomen. Samenwerking met onze buren, de gemeenten Albrandswaard en Ridderkerk. Samenwerking in een nieuw te vormen regionaal overlegorgaan dat Metropoolregio Rotterdam Den Haag moet gaan heten. Samenwerking ook op verschillende gebieden. Samenwerking met de gemeenten Rotterdam en Ridderkerk bij het ontwikkelen van Nieuw-Reijerwaard. Samenwerking met de gemeente Albrandswaard om voor onze beide gemeenten een zo goed mogelijke bibliotheekvoorziening te houden.
Het woord samenwerken kun je op meerdere manieren interpreteren:
1. het richten van de inspanningen van twee of meer personen of instanties op hetzelfde doel;
2. het aan hetzelfde werken met een of meer anderen;
3. de manier waarop er met elkaar gewerkt wordt.
Het lijkt alsof die interpretaties niet van elkaar afwijken, maar toch zitten er nuanceverschillen in. Ik zal die nuanceverschillen met Barendrechtse voorbeelden duidelijk proberen te maken.
Laat ik beginnen met “het richten van de inspanningen van twee of meer personen of instanties op hetzelfde doel”.
Het samenwerken op het gebied van het bibliotheekwerk door Barendrecht en Albrandswaard is voor ons zo’n voorbeeld. Het doel van beide gemeenten was en is om samen de verminderde financiële middelen zodanig in te zetten dat beiden een zo optimaal mogelijke bibliotheek-voorziening hebben en houden. Mijn fractie vindt het moeilijk te verkopen dat we de afgelopen jaren langzaam maar zeker meer en meer sociale, culturele en ook sportvoorzieningen hebben moeten verminderen. Afbraak van het bibliotheekwerk door bezuinigingen, diverse culturele voorzieningen die het met minder subsidie moeten doen, waaronder Het Kruispunt en Jeugtheater Hofplein, verenigingen die te maken kregen met huurverhogingen en beperkingen op subsidiegebied. Meer inzet van vrijwilligers bij sociaal maatschappelijke activiteiten omdat de financiën ontbreken om dat allemaal door professionele krachten te laten doen. Oude verworvenheden zijn niet meer vanzelfsprekend. Dat vraagt van ons als politici, nu meer dan vroeger, een flexibele geest en het vermogen om steeds meer buiten gebaande paden te denken en te handelen. Juist een dossier als dat van de Bibliotheek leent zich in onze ogen goed om te onderzoeken of het ´draagvermogen´ van de Barendrechtse samenleving groot genoeg is om een voorziening als de bibliotheek zo optimaal mogelijk in stand te houden. Hierbij dienen wij dan ook de motie Crowdfunding Bibliotheek in.
Zoals eerder gezegd, betreurt GroenLinks het dat de sociale voorzieningen in Nederland stukje bij beetje worden afgebroken. Onze maatschappij verhardt en verzakelijkt aan de ene kant, terwijl er aan de andere kant steeds meer en een groter beroep wordt gedaan op medemenselijkheid door bijvoorbeeld burgers te vragen om vrijwilligerswerk te verrichten of om zich nog meer in te zetten als mantelzorger. Wij zien dat er een einde is aan de flexibiliteit van mensen en de inzet die zij kunnen plegen. Houdt dat in dat wij hierdoor somber worden? Nee voorzitter, zeker niet! Zoals crowdfunding mensen bij elkaar brengt die elkaar anders, zeer waarschijnlijk niet zouden hebben gevonden, zien wij ook ontwikkelingen ‘van onder op’ die ons positief stemmen. Ik noem u een aantal initiatieven: Peerby en spullendelen.nl (spullen delen die je maar af en toe nodig hebt), wehelpen.nl (een online marktplaats voor het vinden en verbinden, organiseren en delen van hulp). Initiatieven die er voor zorgen dat we niet alleen op een slimme(re)manier met onze spullen omgaan, maar ook dat er op deze manier weer meer gemeenschapszin komt en mensen elkaar weer zien en samen leven. Wij denken dat dit soort initiatieven een voorbeeld voor het college zou kunnen én ook moeten zijn. Wij denken dan bijvoorbeeld aan de inhuur van expertise of specifiek materieel bij een andere gemeente of het oprichten van een soort ‘gemeentelijke leenbank’. Vraag: Deelt het college onze zienswijze dat dergelijke digitale initiatieven tot voorbeeld kunnen dienen voor de samenwerking met andere gemeenten? En zo ja, kan zij aangeven welke initiatieven het college hiertoe al heeft ontplooid?
Samenwerken voor hetzelfde doel houdt niet altijd in dat het alleen positieve zaken brengt. Soms moet je iets op de korte termijn laten of inleveren om een, al dan niet hoger, lange termijn doel te bereiken. Wij hopen op dit punt dat er ook door het college over de eigen schaduw heen gestapt wordt omdat lange(re) termijn doel te behalen. GroenLinks wil daarbij graag meedenken.
Dan kom ik bij de tweede interpretatie van samenwerken “het aan hetzelfde werken met een of meer anderen”. GroenLinks denkt daarbij aan de samenwerking binnen de Metropoolregio. De Metropoolregio wordt opgericht om de gemeenten die het betreft aan hetzelfde te laten werken. Of de gemeenten die hierin willen gaan samenwerken dat ook allen met hetzelfde gezamenlijke doel voor ogen zullen doen, valt nog te bezien. Want de belangen van Barendrecht zullen zeker niet dezelfde zijn als die van bijvoorbeeld Den Haag of Lansingerland. Ook maakt mijn fractie zich nog steeds zorgen over de democratische legitimiteit van de Metropoolregio, want afgeleide democratie is in onze ogen nog steeds geen democratie. Samenwerken kan hier naar onze mening toegevoegde waarde hebben, maar voorzichtigheid is hier geboden. Voor we het weten moeten wij onze burgers beslissingen uitleggen die ergens anders zijn genomen en waar wij ons niet in kunnen vinden. GroenLinks is daar geen voorstander van.
Als laatste interpretatie van samenwerken komt ik tot “de manier waarop er met elkaar gewerkt wordt”. Als voorbeeld wil ik hier de ontwikkelingen rond Nieuw Reijerwaard nemen. Samen met Rotterdam en Ridderkerk ontwikkelen we dat nieuwe bedrijventerrein. In de ogen van de GroenLinks-fractie zitten er grote risico’s aan de ontwikkeling van dit terrein. Een vraag die ons wakker houdt is of de 1e ontsluiting toereikend is? Voor mijn fractie is de 3e ontsluiting niet noodzakelijk. Op dit moment is er al voor € 70 miljoen gronden in bezit. Maar waar is die werkelijk concrete interesse vanuit het bedrijfsleven? Dan zijn er bewoners in het gebied die uitgekocht moeten worden. Van landelijk wonen is voor deze mensen geen sprake meer als alle ontwikkelingen klaar zijn. Wat mijn fractie betreft dient er met coulance gehandeld te worden naar bewoners die er niet meer tussen willen wonen.
Van samenwerking op dit dossier tussen de gemeente Barendrecht en Ridderkerk is naar de mening van mijn fractie eigenlijk geen sprake. Beide gemeenten volgen een eigen agenda en die liggen nogal ver van elkaar verwijderd. Vorig jaar heeft mijn fractie het tijdens de algemene beschouwingen gehad over innovatie. Feit is dat innovatie vaak voortkomt uit samenwerken. De energie die ontstaat als meerdere mensen, vanuit verschillende invalshoeken naar problemen kijken en elkaar daarbij in eerste instantie geen beperkingen opleggen, heeft een creatieve werking. Wij hebben bijvoorbeeld bedacht dat de aanleg van een speciaal station, specifiek voor goederentransport, in of op korte afstand van Barendrecht voor het vervoer vanuit Nieuw Reijerwaard een oplossing kan bieden voor de vele verkeersbewegingen die daar ontstaan. Vraag: Zijn er creatieve ideeën en duurzame voorstellen ten aanzien van de ontwikkeling van Nieuw Reijerwaard ingebracht? Zo ja, welke waren dat? Zo nee, deelt het college onze mening dat een dergelijke denktank voor deze ontwikkeling van eminent belang is?
Samenwerken heeft meerwaarde. Maar samenwerken houdt soms ook in dat je niet altijd datgene wat je voor ogen had kunt realiseren. De manier waarop men met elkaar samenwerkt kan er voor zorgen dat doelen snel of minder snel behaald worden. Eigen belangen moeten daarvoor soms ook opzij gezet worden. Wij zien een goede samenwerking met onze buurgemeente als een leidraad om tot een gedegen afweging van beslissingen te komen.
Voorzitter,
Met deze Voorjaarsnota moeten we het ook over het financiële perspectief van de gemeente hebben. Dat perspectief liet met in acht name van de 1e burap en voor de mei-circulaire een positief beeld zien. Dat beeld is na de mei-circulaire niet meer zo positief. Alleen 2014 laat nog een klein positief saldo zien, de overige jaarschijven komen met de inzet van reserves uit op nul en dat stemt tot nadenken. Wat er nog meer vanuit Den Haag naar ons als gemeente toekomt aan bezuinigingen en extra taken, dat is nog steeds een vraagteken. Wij kijken niet bepaald met nieuwsgierigheid uit naar wat er nog op ons af gaat komen.
Voorzitter ik kom aan de afronding van onze beschouwingen. De GroenLinks-fractie is blij dat er mooie dingen gebeuren in de Zuidpolder; de natuurspeelplaats (iets waar GroenLinks achter de schermen al geruime tijd veel tijd en energie in hadden gestoken) wordt gerealiseerd, de klimaatbuffer is recent opgeleverd, er wordt hard gewerkt aan de Blauwe verbinding. En ook financieel gaat dat goed, want er zijn veel subsidies binnengehaald door de gemeente. Als het gaat om ons leefmilieu zijn we ook blij dat het project Afval Loont weer een stap vooruit gaat doen. Daar heeft mijn fractie een stimulerende rol gespeeld, samen met de VVD. Wij zijn blij dat het college hiermee ook aan de slag is gegaan. Er is meer aandacht voor bomen in onze gemeente. Een gemeente met veel groen wordt nog steeds door mensen als een aantrekkelijke gemeente gezien. En wat GroenLinks betreft worden we als Barendrecht daar in de regio toch koploper mee. En in de Voorjaarsnota konden we ook lezen dat een deel van de voorstellen die wij in vorige jaren hebben gedaan, zoals de plaatsing van zonnepanelen op het gemeentehuis en het uitschakelen van lichtmasten, door het college zijn opgepakt. Dat sterkt ons in de overtuiging dat wij onze onorthodoxe ideeën over het voetlicht moeten blijven brengen. Barendrecht wordt daar zeker beter van.